Verwondering

In navolging van Plato beschrijft Thomas Carlyle een man, een heidens filosoof, die is opgegroeid in een verborgen grot en plotseling voor het eerst van zijn leven een zonsondergang ziet. 'Wat moet hij verwonderd zijn geweest,' zegt Carlyle. 'De mond moet hem zijn opengevallen van verbazing bij het zien van iets waar wij achteloos aan voorbijgaan. Zijn hart raakt meteen vervuld met kinderlijke ontvankelijkheid en van volwassen bedachtzaamheid. Hij ziet ineens de bloemen op het veld, de bomen, de berghellingen, de rivieren, de branding, de grote, helder blauwe zee. Hij ziet alles bewegen door het ruisen van de wind. Hij ziet donkere wolken samenballen die de ene keer regen voortbrengen, de andere keer hagel, of bliksemschichten. Wat is dat allemaal? Wat heeft dat te betekenen? Ten diepste weet geen mens het. Niemand kan dit ooit doorgronden.
Hoe anders vergaat het ons die niet in zo'n grot zijn groot geworden, die zo gewend zijn geraakt aan alles om ons heen dat we nauwelijks enige verwondering meer kennen. 'We hebben het probleem niet opgelost door superieure inzichten,' schrijft Carlyle,'maar door onze ongeëvenaarde oppervlakkigheid, achteloosheid en gebrek aan inzicht. Niet ons denken heeft onze verwondering doen ophoeden. We noemen het vuur uit de onweerswolk 'elektriciteit' en steken er een heel betoog over af. We bootsen hetzelfde na met glasvezel en zijde. Maar wat is dit eigenlijk? Waar komt het vandaan? Waar gaat het naar toe? De wetenschap heeft veel voor ons gedaan, maar het is een arme wetenschap die zich verbergt voor de grote, diepe, heilige oneindigheid van het Niet Weten waarin wij nooit kunnen doordringen; de Zee waarop alle wetenschap drijft als een dunne laag aan de oppervlakte. Want ondanks al onze wetenschap blijft deze wereld een wonder; voor wie erover nadenkt, is zij een, onbegrijpelijk, wonderbaarlijk en betoverend geheim.'

Postmoderne mens

De postmoderne mens kan je vergelijken met een acteur die verschillende drama's op verschillende podia moet opvoeren zonder dat er enige samenhang bestaat tussen deze drama's. (MacIntyre)